भारतीय ज्ञान प्रणाली | Indian Knowledge System (IKS) | Bhartiy Dnyan Pranali
| Year/Semester: | 1th Year - First Semester |
|---|---|
| Duration: | Unlimited |
| Book Pages: | 208 |
| E-Book Price: |
₹ 35
|
|---|---|
| Physical Book Price: |
₹ 200
|
| E-Book Buy Date: |
--
|
|---|---|
| E-Book Expiry Date: |
--
|
| Audio Buy Date: |
--
|
| Audio Expiry Date: |
--
|
भारतीय ज्ञान प्रणाली | Bhartiy Dnyan Pranali | Indian Knowledge System (IKS)
डॉ. वंदना विजयकुमार मिश्रा
Indian Knowledge System
Dr. Vandana Vijaykumar Mishra
Paper back :
ISBN 978-93-6342-098-4
ebook :
ISBN 978-93-6342-018-2
First Editon - 17 September 2024
Index
1. भारतीय ज्ञान प्रणालीची ओळख ( Introduction : Bhartiy Dnyan Pranali) (IKS)
* भारतीय ज्ञान प्रणालीची उद्दिष्टे, वैशिष्ट्ये व महत्त्व (Bhartiy Dnyan Pranali - Objectives, Features, and Importance)
* वैदिककालीन शिक्षण संस्था - नालंदा, तक्षशिला, वल्लभी, विक्रमशिला (Institute of Vedic Education : Nalanda, Takshashila, Vallabhi, Vikramashila)
* शास्त्र - व्युत्पत्ती, व्याप्ती, वैशिष्ट्ये, महत्व (Shastra: Etymology, Scope, Features, and Significance)
* पुराण - पुराण, उपपुराण (Purana: Classification and Overview)
2. भारतीय तत्त्वज्ञान (दर्शनशास्त्र) (Indian Philosophy : Darshan Shastra)
* भारतीय तत्त्वज्ञानाची वैशिष्ट्ये (Characteristics of Indian Philosophy)
* वर्गीकरण - आस्तिक दर्शन - सांख्य, योग, न्याय, वैशेषिक, पूर्व मीमांसा व उत्तरमीमांसा
नास्तिक दर्शन - जैन, बौद्ध व चार्वाक
(Classification : Astik Darshan (Orthodox Systems) : Samkhya, Yoga, Nyaya, Vaisheshika, Purva Mimamsa, Uttara Mimams
Nastik Darshan (Heterodox Systems) : Jain, Buddhist, Charvaka)
* चार वेद - ऋग्वेद, यजुर्वेद, सामवेद, अथर्ववेद (Four Vedas: Rigveda, Yajurveda, Samaveda and Atharvaveda)
* पुरूषार्थ - धर्म, अर्थ, काम, मोक्ष (Purushartha : Dharma, Artha, Kama, Moksha)
* आश्रमव्यवस्था - ब्रह्मचर्य, ग्रहस्थ, वानप्रस्थ, संन्यास (Ashrama System: Brahmacharya, Grahastha, Vanprastha, Sanyas)
* वर्णव्यवस्था - ब्राह्मण, क्षत्रिण, वैश्य, शुद्र (Varna System : Brahaman, Kshatriy, Vaishya, Shudra)
3. आयुर्वेद व योगा (Ayurveda and Yoga)
* आयुर्वेदाची परंपरा, त्रिदोष, पंचकर्म, आयुर्वेदाचार्य - सुश्रुत, कश्यप, जीवक (Ayurved Tradition : Tridosha, Panchakarma, Ayurvedic Scholars – Sushrut, Kashyap, Jivak)
* योगा - विविध कालखंडातील योग, योगसूत्रांचे भाग (Yoga : Evolution Across Eras, Sections of Yogsutras)
* ऋतूचर्या - अदानकाल, विसर्गकाल, ऋतूचर्येचे महत्त्व (
* दिनचर्या - घटक, महत्त्व
4. विज्ञान व तंत्रज्ञान
* विज्ञान - वनस्पतीशास्त्र, प्राणीशास्त्र, रसायनशास्त्र, भौतिकशास्त्र
* धातूशास्त्र - पुरातनकालीन धातू
* वैमानिकशास्त्र - भारद्वाज ऋषींचे योगदान, विमानांच्या भागांचे कार्य, विमान निर्मितीसाठीचे धातू, रहस्ये, उर्जास्त्रोत, इ.
5. गणित व खगोलशास्त्र
* गणितशास्त्राचे उद्गम
* भारतीय गणितज्ञांचे योगदान - बौद्धायन, पिंगला, आर्यभट्ट, श्रीनिवास रामानुजन
* भारतीय खगोलतज्ञांचे योगदान - आचार्य लगध, भास्कर 1 व 2 वराहमिहीर व इतर
6. नगरनियोजन व वनसंवर्धन
* प्राचीन नगरनियोजनाचे वर्गीकरण, हडप्पा, मोहेंजोदडो, धोलावीरा, लोथल, कालीबंगन, हडप्पा ऱ्हासाची कारणे
* जलव्यवस्थापन - जलअभियंता भगिरथ, जलसंवर्धनाच्या पारंपारिक पद्धती, प्राचीन भारतीय जलव्यवस्थापनाची उदाहरणे
* वनसंवर्धन - विविध ग्रंथातील वनसंवर्धनाचे विचार, प्राचीन कालीन वने, वृक्ष व वनस्पतीची पूजा
7. साहित्य व कला
* व्याकरणात पाणिनींचे योगदान, स्वरविज्ञान
* भाषा - संस्कृत, पालि, अर्धमागधी, प्राकृत
* कला - कलेचे प्रकार
* वास्तुकला - कोणार्क, मोढेरा, लेपाक्षी, तंजावर
* शिल्पकला - अजिंठा, वेरुळ
* शिलालेख - भाषा, उद्देश, काहीं प्रसिद्ध शिलालेख
* चित्रकला - चित्रांच्या शैली, लेण्यांमधील चित्रकला
* नाट्यकला - भरतमुनींचे योगदान - नाट्यशास्त्र, संगीताचा सिद्धांत
8. अर्थव्यवस्था व व्यापार
* प्राचीन भारतीय अर्थव्यवस्थेची वैशिष्ट्ये
* प्राचीन भारतीय बँकिंग प्रणाली
* कृषी
* वस्त्रोद्योग
* रस्ते व दळणवळण
9. प्रशासन व नीतिशास्त्र
* विविध काळातील प्रशासन व्यवस्था
* वैदिककालीन प्रशासकीय संरचना, प्रशासकीय पदे, सभा व समित्या
* नीतिशास्त्र
* धर्मशास्त्र
* अर्थशास्त्र
- latur
Submit Your Review
More Related Books
More Books
Research...
₹ 39
₹ 50
वेध आणि...
₹ 19
₹ 40
तळ नितळ
₹ 17
₹ 40
मनाच्य...
₹ 17
₹ 40
मला...
₹ 20
₹ 40
गुपित...!
₹ 25
₹ 40
भाकरीत...
₹ 20
₹ 40
अट्टाह...
₹ 18
₹ 40
डोळस...
₹ 20
₹ 40
जिंकलो...
₹ 18
₹ 40
भिंत...
₹ 19
₹ 40
सोनेरी...
₹ 18
₹ 40
भारतीय...
₹ 35
₹ 49
शब्दरं...
₹ 25
₹ 35
भावगंध
₹ 22
₹ 35
Indian Knowledge...
₹ 150
₹ 150
महाकवी...
₹ 27
₹ 50
Agricultural...
₹ 23
₹ 40
लोकप्र...
₹ 38
₹ 70
Prathamesh Parlikar 05-Dec-2024 08:19 am
21-Nov-2024 02:22 am
Dnyandeo Pinjari 18-Nov-2024 03:16 am
null 12-Oct-2024 03:39 am
best book
Ritik Lale 20-Sep-2024 10:43 am